Nhiều bạn vẫn băn khoăn: nước mắm truyền thống để được bao lâu nếu không có chất bảo quản? Liệu để lâu thì có an toàn khi sử dụng? Với kinh nghiệm trăm năm làm mắm truyền thống của gia đình và làng chài Sa Cần, Nước mắm Mười Quý xin chia sẻ đến bạn bí quyết vì sao nước mắm truyền thống có thể bảo quản lâu mà không cần chất bảo quản.
Nước mắm Cốt Đặc Biệt Mười Quý chai thuỷ tinh 500ml
Nước mắm Cốt Thượng Hạng Mười Quý chai thuỷ tinh 500ml
Nước mắm Cốt Hảo Hạng Mười Quý chai thuỷ tinh 500ml
Nước mắm cho Bé Mười Quý chai thuỷ tinh 60ml
1. Nước mắm nguyên chất là gì?
Nước mắm truyền thống nguyên chất là loại mắm được làm hoàn toàn từ cá cơm than tươi và muối biển, ủ chượp tự nhiên trong thùng gỗ từ 12–24 tháng. Quá trình này cho ra nước cốt màu nâu cánh gián, trong sáng, hương thơm đặc trưng và vị mặn hậu ngọt.
Điểm khác biệt của nước mắm nguyên chất so với nước mắm công nghiệp chính là không pha loãng, không chất bảo quản, không phẩm màu, không hương liệu nhân tạo. Đây là lý do ngày càng nhiều người ưu tiên lựa chọn nước mắm truyền thống cho bữa cơm gia đình mình.
Vậy nước mắm truyền thống để được bao lâu?
2. Nước mắm truyền thống để được bao lâu?
Nhiều người cho rằng nước mắm không chất bảo quản sẽ nhanh hỏng, nhưng thực tế không phải vậy. Nếu chưa mở nắp, một chai nước mắm nguyên chất có thể để được từ 12 tháng đến 24 tháng mà vẫn giữ nguyên chất lượng. Thậm chí, với những loại mắm cốt có độ đạm cao, được đóng trong chai thủy tinh và bảo quản cẩn thận, thời gian sử dụng có thể lâu hơn.
Tuy nhiên, khi đã mở nắp chai, thời gian sử dụng thực tế sẽ ngắn hơn. Các chuyên gia thường khuyên rằng: Nên dùng nước mắm trong vòng 2 – 3 tháng sau khi mở để hương vị được giữ trọn vẹn nhất. Sau thời gian này, mắm vẫn có thể dùng bình thường nhưng mùi vị sẽ giảm dần, màu có thể sẫm hơn do quá trình oxy hóa.
Vậy vì sao nước mắm truyền thống lại có thể để lâu đến vậy dù không có chất bảo quản? Câu trả lời nằm ở muối và thời gian lên men tự nhiên.
3. Vì sao muối là chất bảo quản tự nhiên của nước mắm truyền thống?
Điều kỳ diệu giúp giải thích vì sao nước mắm truyền thống để được bao lâu mà không cần chất bảo quản, chính là muối.
3.1 Độ mặn cao – môi trường “khắc tinh” của vi khuẩn
Ngay từ giai đoạn đầu, cá và muối được phối trộn theo tỷ lệ cao, thường là tỉ lệ vàng 3 cá: 1 muối, để tạo ra môi trường mặn bão hòa. Ở nồng độ này, hầu hết vi khuẩn và vi sinh vật gây hư hỏng đều bị ức chế, không thể phát triển. Muối hoạt động như một chất bảo quản tự nhiên vô cùng mạnh mẽ, giúp nước mắm bảo quản được lâu.
3.2 Ức chế quá trình phân hủy
Trong môi trường mặn, quá trình phân hủy protein tự nhiên bị kìm hãm. Thay vì bị thối rữa, cá trong thùng ủ chượp được enzyme và vi sinh vật có lợi phân giải chậm rãi thành axit amin – thành phần tạo nên vị ngọt hậu của nước mắm.
Ngoài ra, môi trường của nước mắm nguyên chất có pH thấp, giàu amino acid và khoáng chất, kết hợp cùng nồng độ muối cao, càng khiến vi sinh vật có hại khó tồn tại được.
Xem thêm: Độ đạm của nước mắm là gì?
3.3 Giữ ổn định hương vị và màu sắc
Muối không chỉ bảo quản mà còn giúp nước mắm “lão hóa” ổn định. Khi kết hợp với thời gian ủ từ 12–24 tháng, hương vị trở nên đậm đà, màu sắc trong và mùi thơm đặc trưng.
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian sử dụng của nước mắm
Nội dung phía trên bạn đã biết nước mắm truyền thống để được bao lâu. Nội dung dưới đây sẽ giúp bạn biết thời gian sử dụng của nước mắm nguyên chất không chỉ phụ thuộc vào bản chất muối mà còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác.
- Chất lượng nguyên liệu đóng vai trò quan trọng: cá phải tươi, muối phải sạch và ít tạp chất thì mắm mới bền lâu.
- Quy trình ủ chượp cũng quyết định đến độ ổn định; nếu mắm được ủ đúng kỹ thuật, nhiệt độ thích hợp và đủ thời gian, hương vị và tuổi thọ sẽ cao hơn.
- Ngoài ra, nước mắm đựng trong chai thủy tinh kín thường giữ được lâu hơn so với chai nhựa.
- Nước mắm nên được để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp. Nếu đặt chai nước mắm ngoài nắng, màu sắc và hương vị có thể thay đổi nhanh chóng (màu đậm dần và hương vị sẽ không còn thơm ngon như lúc đầu).
- Một điểm nhiều người lầm tưởng là nên cho nước mắm vào tủ lạnh. Thực tế, nhiệt độ thấp khiến muối kết tinh và lắng xuống đáy, làm mất sự đồng đều của dung dịch, từ đó giảm khả năng bảo quản.
Cách bảo quản nước mắm truyền thống để giữ lâu hơn
Để đảm bảo nước mắm truyền thống sử dụng được lâu nhất, bạn cần chú ý một số nguyên tắc:
- Trước hết, sau khi dùng phải đậy kín nắp ngay, tránh để không khí tiếp xúc trực tiếp với mắm gây oxy hóa.
- Không dùng muỗng ướt hoặc đổ lại mắm thừa vào chai.
- Nước mắm nên được đặt ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và môi trường quá nóng. Đặc biệt, không nên bảo quản trong tủ lạnh vì dễ làm kết tinh muối, ảnh hưởng đến hương vị và cấu trúc dung dịch.
- Nếu bạn có thói quen pha nước mắm sẵn với chanh, tỏi, ớt hay đường, hãy nhớ chỉ pha lượng vừa đủ dùng trong một bữa. Việc pha trực tiếp các nguyên liệu tươi vào chai mắm sẽ phá vỡ môi trường ổn định và khiến mắm nhanh hỏng hơn nhiều.
Qua những ý nước mắm Mười Quý phân tích ở trên, có thể thấy câu hỏi nước mắm truyền thống để được bao lâu không còn khó trả lời nữa. Nếu chưa mở nắp, nước mắm truyền thống có thể để được từ 12 -24 tháng trong điều kiện bảo quản thích hợp. Sau khi mở nắp, để giữ trọn hương vị, bạn nên dùng trong vòng 2 – 3 tháng. Nước mắm truyền thống bảo quản được lâu không nằm ở chất bảo quản nhân tạo, mà chính là muối, độ đạm cao và quá trình lên men tự nhiên.
