Nước mắm là linh hồn của ẩm thực Việt, là hương vị không thể thiếu trong mỗi bữa cơm gia đình. Nhưng bạn có biết, để làm ra một giọt nước mắm truyền thống thơm ngon, không chỉ cần muối tốt, thời gian ủ chượp chuẩn mà còn phải lựa chọn đúng loại cá làm nước mắm truyền thống ngon nhất? Trong hàng chục loại cá có thể dùng để muối mắm, cá cơm than được xem là “nguyên liệu vàng”, là bí quyết tạo nên thứ nước mắm đậm đà, thanh khiết mà bao thế hệ người Việt tin dùng. Bài viết dưới đây hãy cùng Nước mắm Mười Quý khám phá bí mật này ngay nhé!

Cá làm nước mắm truyền thống
Loại cá làm nước mắm truyền thống ngon nhất?

1. Có những loại cá làm nước mắm truyền thống?

Nước mắm là kết quả của quá trình thủy phân Protein từ thân cá. Quá trình này rất cần sự tác động của các Enzym nằm ngay trong ruột của cá. Từ xưa, ông cha ta đã thử nghiệm rất nhiều loại cá để làm mắm như: cá nục, cá linh, cá trích, cá thu, cá đối, cá cơm…

Tuy nhiên, không phải loại cá làm nước mắm truyền thống nào cũng đạt chuẩn về hương thơm, độ đạm và màu sắc. Nhiều loại cá có hàm lượng thịt cao nhưng tỷ lệ ruột cá thấp, dẫn đến quá trình phân giải protein không hoàn toàn. Có loại thì khi ủ dễ gây mùi tanh, nước đục, kém trong. Một số loài cá khác đòi hỏi phải can thiệp bằng cách băm nhỏ, đun sôi, khuấy đảo liên tục – điều này làm mất đi tính truyền thống và tinh khiết của nước mắm nguyên chất.

cá làm nước mắm truyền thống
Cá cơm than – Nguyên liệu “vàng” làm nước mắm truyền thống

Chính vì vậy, trải qua thời gian và kinh nghiệm truyền đời, người dân làng chài mắm nhận ra rằng: cá cơm – đặc biệt là cá cơm than – là loại cá làm nước mắm truyền thống ngon nhất, không thể thay thế.

Cách làm nước mắm cá cơm cũng không quá khó. Con cá cơm bé nhỏ nhưng lại có ưu điểm vượt trội. Trời cho là có tỉ lệ rất hài hòa hợp lý giữ ruột và thị cá. Vì vậy, khi ủ cá với muối, sau 18-24 tháng, thịt cá được thủy phân hoàn toàn. Tức là cá cơm đã được “vắt” hết mình để cho ra những giọt nước mắm cuối cùng. Mùi vị rất thơm ngon, không bị tanh hoặc có mùi ôi thiu của thịt cá dư thừa. Nước mắm “chiết” ra độ đạm cao nhất có thể. Toàn bộ protein đã được “biến thành” đạm acid amin.

Xem thêm: 3 Cách nhận biết nước mắm truyền thống nguyên chất

2. Cá cơm Than – Loại cá làm nước mắm truyền thống lý tưởng

Cá cơm có kích thước cỡ đầu ngón tay út, nhỏ nhất từ 3 cm đến lớn nhất là 5 cm. Chiều dài trung bình của cá cơm khoảng 4 cm. Cá có sọc sáng bạc lân tinh, rất rõ nét, chạy dọc lưng từ đầu đến đuôi. Tùy theo loài, màu của cá cơm cũng có chút khác nhau. Từ màu trắng trong như cọng giá, trắng đục như cơm, xám lợt hay xám đậm… đều có.

Ngư dân Việt Nam chia cá cơm thành nhiều loại: cơm trắng, cơm đen (cơm than), cơm vàng, cơm thường hay sọc tiêu, sọc phấn, sọc chì …Tuy nhiên, cá cơm than là loại cá được đánh giá cao nhất về chất lượng để làm nước mắm.

Vì sao cá cơm than lại đặc biệt trong các loại cá làm nước mắm truyền thống?

  • Kích thước nhỏ gọn, dễ thấm muối và lên men tự nhiên.

  • Tỷ lệ ruột – thịt lý tưởng: Trong quá trình làm mắm, ruột cá chứa enzym giúp phân giải protein trong thịt cá thành acid amin. Cá cơm than có tỷ lệ này cân đối, giúp quá trình phân hủy diễn ra hoàn hảo, không thừa, không thiếu.

  • Không bị tanh hoặc ôi khi ủ lâu dài: Khi ủ trong điều kiện truyền thống từ 18–24 tháng, cá cơm than không bị phân hủy theo kiểu thối rữa mà ngược lại, chuyển hóa hoàn toàn thành nước mắm trong, thơm dịu và đậm đà.

  • Hàm lượng đạm cao: Hàm lượng protein trong cá cơm than từ 16 – 17%, tương đương với thịt động vật. Khi thủy phân, tạo thành acid amin tự nhiên giúp nước mắm đạt độ đạm cao (30 – 40 độ đạm nguyên chất).

  • Màu sắc đẹp: Nước mắm từ cá cơm than có màu nâu hỗ phách hoặc nâu cánh gián trong suốt, sóng sánh, bắt mắt và giữ được độ trong lâu dài.

cá làm nước mắm truyền thống
Vì sao lại chọn cá cơm than là loại cá làm nước mắm truyền thống ngon nhất?

Xem thêm: Độ đạm của nước mắm là gì?

So sánh cá cơm than với các loại cá làm nước mắm truyền thống khác

Tiêu chíCá cơm thanCá cơm trắng / đỏCác loại cá khác (nục, thu…)
Tỷ lệ thịt – ruộtCân bằng, lý tưởngKhông đồng đềuThịt nhiều, ruột ít hoặc ngược lại
Thời gian ủ chượp12 – 24 tháng, tự nhiênDễ gây mùi nếu ủ lâuThường phải rút ngắn, đun nấu
Mùi vịThơm dịu, không tanh, hậu ngọtCó thể bị tanh, mùi gắtMùi nồng, đậm mùi thịt cá
Màu sắc nước mắmNâu cánh gián, trongVàng nhạt, đôi khi đụcSậm màu, dễ kết tủa

Thời gian đánh bắt cá cơm than mùa nào là ngon nhất?

Khác với vùng biển phía Nam, Việt Nam, các tỉnh ven biển miền Trung như Quảng Ngãi (Sa Huỳnh), Phú Yên, Bình Định, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận có đặc điểm chung là vùng nước ấm, nhiều ánh nắng, mực nước không quá sâu – điều kiện lý tưởng để cá cơm than sinh sôi mạnh vào mùa hè.Tại Mười Quý, chúng tôi chỉ thu mua cá làm nước mắm truyền thốngcá cơm than từ tháng Giêng đến Tháng 4(mùa cá cơm than ngon nhất). Mùa này nước biển trong, sạch, không bị đục do nước nguồn chảy xuống nên cá to, béo, màu cá đẹp.

Đặc biệt, Mười Quý chỉ chọn mua những con cá cơm than đã trưởng thành vì chúng sẽ cho ra nước mắm có độ đạm và hàm lượng dinh dưỡng cao. Hơn hết, Mười Quý đề cao giá trị nhân văn và cộng đồng trong việc đánh bắt bảo vệ nguồn tài nguyên của biển, chỉ đánh bắt cá trưởng thành, không đánh bắt quá mức ảnh hưởng đến nguồn lợi thuỷ sản.

cá làm nước mắm truyền thống
Cá cơm than mùa nào là ngon nhất?

Để có được những mẻ cá ngon nhất, Mười Quý ra tại cảng Sa Cần và Sa Kỳ Quảng Ngãi để thu mua. Cá cơm than vừa mới đánh lưới lên bờ, cứng và tươi rong chính là biết quyết cho ra những giọt nước mắm thơm Mười Quý thơm ngon nhất. Sau đó, cá cơm than sẽ được chúng tôi vận chuyển nhanh về khu sản xuất rửa sạch và trộn đều với muối biển tinh khiết theo tỉ lệ vàng 3:1 (3 phần cá – 1 phần muối) tạo nên hỗ hợp chượp sống.

Nước mắm cá cơm than Mười Quý – giữ trọn hương vị truyền thống

Tại Mười Quý, chúng tôi tự hào giữ vững giá trị nước mắm truyền thống bằng việc chọn lọc cá cơm than tươi ngon nhất, kết hợp với muối biển tinh khiết và ủ chượp hoàn toàn thủ công trong thời gian đủ dài.

  • Thương hiệu nước mắm truyền thống Mười Quý với phương thức sản xuất gia truyền hơn 100 năm, tự tin là bạn đồng hành cho mỗi bữa ăn của gia đình bạn.
  • Nước mắm được ủ chượp trong thùng gỗ truyền thống, tạo nên hương thơm và mùi vị đặc trưng.
  • Chỉ có 2 thành phần duy nhất là cá cơm than tươi và muối biển Sa Huỳnh tinh khiết
  • Sản phẩm được chứng nhận OCOP và vệ sinh ATTP HACCP, sản phẩm Nông nghiệp Nông thôn tiêu biểu cấp Quốc Gia, chứng nhận chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn,…
  • Nước mắm nguyên chất, không pha trộn, an toàn cho người sử dụng, nói KHÔNG với phẩm màu, chất bảo quản
  • Thời gian sử dụng lên đến 24 tháng
cá cơm làm nước mắm truyền thống
Nước mắm truyền thống Mười Quý làm từ 100% cá cơm than tươi

Kết luận

Cá cơm than chính là loại cá làm nước mắm truyền thống ngon nhất, nhờ hội tụ đủ những yếu tố tự nhiên lý tưởng: giàu đạm, enzym dồi dào, tỷ lệ ruột thịt cân đối, cho ra thứ nước mắm vừa đậm đà vừa tinh khiết.

Trong hành trình giữ gìn bản sắc ẩm thực Việt, lựa chọn đúng nguyên liệu chính là bước khởi đầu quan trọng nhất. Nếu bạn đang tìm kiếm loại nước mắm thật sự truyền thống, ngon và an toàn, hãy bắt đầu từ cá cơm than – món quà từ biển cả, và lựa chọn thương hiệu uy tín như Nước mắm Mười Quý để cảm nhận trọn vẹn hương vị quê hương.

Nước mắm Mười Quý

Với chất lượng tuyệt vời, hương vị độc đáo và độ tin cậy, Nước mắm Mười Quý đã nhanh chóng trở thành một lựa chọn ưa thích trong nấu ăn và ẩm thực Việt. Hãy thử một lần để khám phá hương vị độc đáo và lịch sử ẩn sau mỗi sản phẩm của chúng tôi.

CÔNG TY TNHH MTV SẢN XUẤT TM & DV MƯỜI QUÝ. GPDKKD: 4300815346 do sở KH & ĐT TP.Quảng Ngãi cấp ngày 05/04/2018. Trụ sở chính: Thôn Vĩnh Trà, Xã Bình Thạnh, Huyện Bình Sơn, Tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam. Chịu trách nhiệm nội dung Đào Trọng Mười.

Giỏ hàng